Ana Sayfa Rasyonelleştirme

Rasyonelleştirme

« Back to Glossary Index

Rasyonalizasyon, insanların aksi takdirde kabul edilemez veya rahatsız edici olabilecek davranışları, duyguları veya düşünceleri haklı çıkarmak için görünüşte mantıklı açıklamalar getirdikleri bir savunma mekanizmasıdır. Bu süreç, bireylerin duygularıyla başa çıkmalarına, kaygılarını azaltmalarına ve eylemleri için makul bir gerekçe sunarak öz saygılarını korumalarına yardımcı olur.

Örneğin, umduğu iş terfisini alamayan bir kişiyi düşünün. Hayal kırıklığını kabul etmek veya terfi alamamasının olası nedenlerini düşünmek yerine, “Zaten bu terfiyi gerçekten istemiyordum, çünkü daha fazla çalışmak ve ailemle daha az zaman geçirmek anlamına gelecekti” diyerek rasyonalize edebilir.

Rasyonalizasyon bazen çarpık düşünmeye yol açabilir, çünkü bireyler kanıtlar aksini gösterse bile açıklamalarının tamamen doğru olduğuna kendilerini ikna edebilirler. Rasyonalizasyonun farkında olmak ve bunu normal, insani bir başa çıkma mekanizması olarak kabul etmek, aynı zamanda düşünce süreçlerimizde daha dürüst ve öz-farkındalık sahibi olmak için çabalamak önemlidir.

Reklam

Ayrıca bakınız: savunma mekanizmaları, bilişsel uyumsuzluk, yansıtma

(ing.) rationalization