Carl Jung tarafından geliştirilen biyolojik güdülere daha az, kendini gerçekleştirme, kolektif bilinçdışı ve dinsel sembolizm gibi farklı faktörlere daha çok odaklanan Freud’un psikanalizinin bir varyasyonudur.
Jung psikolojisi olarak da bilinen analitik psikoloji, İsviçreli psikiyatrist Carl Gustav Jung tarafından kurulan psikolojide bir düşünce ekolüdür. Bu yaklaşım, bireysel ruhun ve bütünlük için kişisel arayışın önemini vurgular. Özellikle arketipler ve semboller aracılığıyla bilinçdışı zihnin bireyin düşüncelerini, duygularını ve davranışlarını şekillendirmedeki rolünü araştırır.
Jung’a göre ruh üç ana bileşene ayrılır: ego, kişisel bilinçdışı ve kolektif bilinçdışı. Ego bilinçli zihni temsil ederken, kişisel bilinçdışı unutulmuş veya bastırılmış anıları ve deneyimleri içerir. Analitik psikolojide benzersiz bir kavram olan kolektif bilinçdışı, bilinçdışı zihnin tüm insanlar tarafından paylaşılan ve evrensel semboller ve temalar olan arketiplerden oluşan kısmını ifade eder.
Analitik psikolojideki kilit kavramlardan biri de, bir kişinin gölge, anima ve animus gibi kişiliğinin farklı yönlerini kucaklayıp bütünleştirerek benzersiz, bütünleşmiş bir birey haline geldiği süreç olan bireyleşmedir.
Analitik psikoloji sanat, edebiyat ve maneviyat da dahil olmak üzere çeşitli alanları etkilemiştir. Ayrıca kişilik tipleri, rüyalar ve sembollerin incelenmesi gibi diğer psikolojik teorilerin geliştirilmesine de katkıda bulunmuştur.
Ayrıca bakınız: Carl Jung, arketipler, kolektif bilinçdışı, bireyleşme
(ing.) analytical psychology