Bilinçdışı, zihnin bilinçli farkındalığımızın dışında işleyen, o anda bilinçli odağımızda olmayan duyguları, düşünceleri, anıları ve dürtüleri depolayan bölümünü ifade eder. Bilinçdışı zihin davranışlarımızı, duygularımızı ve karar verme mekanizmamızı şekillendirmede, çoğu zaman biz farkına varmadan önemli bir rol oynar.
Psikoloji alanında bir öncü olan Sigmund Freud, bilinçdışı zihnin günlük hayatımızı etkileyebilecek bastırılmış duygular, travmatik anılar ve çözülmemiş çatışmalar içerdiğini öne sürmüştür. Bu gizli etkiler rüyalar, dil sürçmeleri ve hatta fiziksel semptomlar yoluyla ortaya çıkabilir.
Örneğin, bir kişi temel nedenini anlamadan anksiyete yaşayabilir. Terapi ya da kendi kendine düşünme yoluyla, duygularını ve davranışlarını etkileyen geçmişten gelen bastırılmış bir anıyı ya da çözülmemiş bir çatışmayı ortaya çıkarabilirler. Bu bilinçdışı etkileri ele alarak, bireyler kendilerini daha iyi anlayabilir ve kişisel gelişim ve iyileşme için çalışabilirler.
Ayrıca bakınız: Bilinç, Bilinçaltı, Psikanaliz, Bastırılmış anılar
(İng. Unconscious)