Koşullu tepki, belirli bir uyarıcıya yanıt olarak otomatik olarak ortaya çıkan öğrenilmiş bir tepki veya davranıştır. Bu kavram, ilk olarak 20. yüzyılın başlarında Rus psikolog Ivan Pavlov tarafından gösterilen bir öğrenme süreci olan klasik koşullanmadan türetilmiştir. Pavlov, ünlü deneyinde köpekleri daha önce nötr bir uyaran olan bir zil sesine karşı salya akıtmaya şartlandırmıştır. Bunu, zil sesi ile doğal olarak köpeklerin salya akıtmasına neden olan yiyecek sunumunu tekrar tekrar eşleştirerek başarmıştır. Zamanla, köpekler zili yiyecekle ilişkilendirmeye başladı ve bu da yiyecek sunulmadığında bile salya akıtmalarına yol açtı.
Bu örnekte, koşullu tepki zil sesine karşılık salya salgılanmasıdır. Önceden nötr olan uyarıcı (zil), koşulsuz uyarıcının (yiyecek) varlığı olmaksızın koşullu tepkiyi (salya akması) ortaya çıkarabilen koşullu bir uyarıcı haline gelir.
Koşullu tepkiler hayvanlarla sınırlı değildir ve insanlarda da gözlemlenebilir. Örneğin, kendinizi mutlu hissederken belirli bir parfümü tekrar tekrar koklarsanız, sonunda bu kokuyu mutlulukla ilişkilendirebilirsiniz. Daha sonra, parfümü tekrar kokladığınızda, orijinal bağlamın yokluğunda bile bir mutluluk dalgası yaşayabilirsiniz.
Ayrıca bakınız: Klasik Koşullanma, Koşullu Uyaran, Koşulsuz Tepki, Pavlov’un Köpeği
(İng. Conditioned Response)