Yaygın olarak IQ olarak bilinen Zeka Katsayısı, bir bireyin bilişsel yeteneklerini kendi yaş grubuna göre değerlendirmek için kullanılan sayısal bir ölçüdür. 20. yüzyılın başlarında geliştirilen IQ kavramı, insan zekasını değerlendirmek ve karşılaştırmak için oluşturulmuştur. IQ testleri genellikle mantıksal akıl yürütme, problem çözme, sözel ve matematiksel yetenekler gibi bilişsel işleyişin farklı yönlerini ölçmek için tasarlanmış çeşitli görevleri içerir.
IQ puanlarının bir bireyin zekasının kesin bir ölçüsü olmadığına dikkat etmek önemlidir. Belirli bir zamandaki bilişsel yeteneklerin yalnızca anlık bir görüntüsünü sağlarlar ve bir kişinin genel entelektüel potansiyelini doğru bir şekilde temsil etmeyebilirler. Duygusal zeka, yaratıcılık ve sosyal beceriler gibi birçok faktör bir kişinin zekasına katkıda bulunur ancak geleneksel IQ testleri tarafından yakalanmaz.
Vaka çalışması: IQ testlerinin sınırlılıklarının ünlü bir örneği Marilyn vos Savant’ın hikayesidir. Kaydedilmiş en yüksek IQ’ya sahip olduğu için Guinness Rekorlar Kitabı’nda yer alan Marilyn’den Monty Hall Problemi olarak bilinen karmaşık bir olasılık problemini çözmesi istenmiştir. Doğru cevabı vermesine rağmen, başlangıçta çözümüne katılmayan birçok uzmanın eleştiri ve inançsızlığıyla karşılaştı. Bu örnek, olağanüstü yüksek IQ puanlarına sahip kişilerin bile zekalarını gösterme ve kabul görme konusunda zorluklarla karşılaşabileceğini vurgulamaktadır.
Ayrıca bakınız: Duygusal Zeka, Çoklu Zeka Kuramı, Bilişsel Yetenekler
(İng. Intelligence Quotient)