Bu metin understood.org adresinden çevrilmiştir.
Aktif bellek, beynin yönetici işlevlerinden biridir. Yeni bilgileri geri çağırmak ve farklı şekillerde kullanmak için yeni bilgileri tutma özelliğidir. Aktif bellek, ne yaptığımızı aklımızda tutmadan bilgileri saklamamıza yardımcı olur.
Çocukların okulda iyi bir katılım göstermeleri için bu beceriye ihtiyaçları vardır. Şu senaryo üzerinden inceleyelim:
Çocuğunuzun matematik öğretmeni, öğrencilerden 21 ve 13’ü zihinden toplamasını ve ardından toplamdan 6’yı çıkarmasını ister.
Aktif bellek, çocuğunuzun öğretmenin söylediği sayıları aklında tutmasını ve görselleştirmesini sağlar. Ayrıca, 21 ve 13’ün toplamının ne olduğunu hatırlamasına da yardımcı olur, böylece 6’yı da çıkarabilir.
Çocuğunuz bu sayılardan hiçbirini bir sonraki derse kadar hatta 10 dakika sonra bile hatırlamayabilir. Bu tamamen normal. Aktif bellek, kısa vadeli işini yaptı ve elindeki işin üstesinden gelmesine yardımcı oldu.
Aktif Bellek Nasıl Çalışır?
Aktif bellek, beynimizdeki geçici bir not kağıdı gibidir. Beynin kısa bir süreliğine çalışabilmesi ve belki de başka bilgilerle bağlantı kurması için yeni bilgileri ulaşılabilir bir şekilde tutar ve bu sayede beyin onunla kısa süreliğine çalışabilir ve belki diğer bilgilerle bağlantı kurabilir. (Dikkat bu süreçte büyük rol oynar.)
Örneğin, beyin olayları sıraya koyabilir veya farklı türdeki nesneleri kategorilere ayırabilir. Aktif bellek, öğretmenin matematik dersinde söylediği sayıları kafalarında semboller olarak “görmelerinde” çocuklara yardımcı olur.
Aktif bellek sadece kısa süreli kullanım için değildir. Ayrıca beynin uzun süreli depolama için yeni bilgileri düzenlemesine yardımcı olur.
Aktif Bellekle İlgili Sorunlar
Zayıf aktif bellek, çocukların okulda edindikleri bilgileri kullanmalarını zorlaştırır. Matematik dersinde, çocuğunuz öğretmenin eklemeyi söylediği sayıları hatırlayabilir: 21 ve 13. Ancak onlarla ne yapması gerektiğini hatırlamayabilir. Ya da (girişte örnekteki işlemdeki gibi) 6’yı çıkarabilmek için önce 34 olan toplamı aklında tutamayabilir.
Uygulamalı yönergeleri takip etmek de zor olabilir. Öğretmen çocuğunuzdan kar botlarını kenara koymasını ancak önce ceketini asmasını isteyebilir. Çocuğunuz yalnızca bir görevi yapabilir veya hangisini önce yapması gerektiğini unutabilir.
Ayrıca çocuğunuz hatırladığı bilgilerin pek bir anlam ifade etmediğini görebilir. Çünkü bu konudaki sorunları nedeniyle beyni ilk başta bilgileri düzgün bir şekilde depolayamamıştı. Eğer çocuklar bilgileri birbirinden kopuk bir şekilde öğrenirlerse, daha sonra kullanmakta sorun yaşarlar.
Nasıl Yardım Edebilirsiniz?
Çocuğunuzun bu konuda sorun yaşayabileceğini düşünüyorsanız, durumun gerçekten bu olup olmadığını öğrenmek önemlidir. Gerçekten bir dikkat sorunu yaşadığında, bilgiler ilk başta beynin depolama sistemine hiçbir şekilde aktarılmadığında bilgileri tutmakta güçlük çekiyormuş gibi görünebilir.
Tam bir değerlendirme, çocuğunuzun nerelerde zorlandığını belirleyebilir. Eğer sebebin aktif bellek olduğu ortaya çıkarsa, tabloyu berraklaştırmak amacıyla atılacak birkaç adım daha vardır.
Sonrasında DEHB ile bağlantılı yönetici işlevlerle ilgili başka sorunları olup olmadığını görmek isteyebilirsiniz. Eğer varsa, DEHB için kullanılan ilaçlar, aktif belleği iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Çocuğunuzun problemi çözmesine yardımcı olacak stratejiler geliştirmek için okuluyla da işbirliği yapabilirsiniz. Yapması gereken işleri gibi hatırlanması zor olabilecek bilgileri aklında tutması için kısa notlar yazmak gibi şeyler buna örnek olabilir. Ayrıca, bu işleri yönetilebilir sayıda adıma bölmek de buna dahildir.