Hayattaki olumlu şeyler için minnettar olabilmek, kişinin mutluluğu ve iyi oluşunu desteklemek için muazzam bir yoldur. Yüzyıllar boyunca dinler ve gelenekler minnettarlığın önemini anlatmaya çalıştı, şimdi ise bilim bu durumun önemini yakalayarak tavsiye etmeye başladı.
Yapılan akademik çalışmalarda da – “Gratitude in Practice and the Practice of Gratitude“- minnettarlık çalışmalarının hayat doyumu ve psikolojik iyi oluşa ulaşmak için oldukça önemli bir etken olduğu birçok makalede belirtilmektedir.
Aşağıda oldukça ünlü bir akademisyen ve konuşmacı olan Dr. Robbert Emmons’ın labaratuvarından minnettarlık ve şükran çalışmalarının faydalarına ilişkin bazı bulgulara ulaşabilirsiniz:
- Her hafta minnettar olduklarını yazan kişilerin, olumsuz veya nötr olaylara odaklanan kişilerden çok daha iyimser olduklarını, fiziksel olarak kendilerini daha iyi hissettiklerini ve daha fazla egzersiz yapma eğiliminde olduklarını belirtmiştir.
- Minnettar olduğu şeylerin listelerini yapan kişilerin okul, ilişkiler, sağlık veya kariyer hedeflerine ilerleme konusunda diğerlerinden çok daha yatkın olduğu belirtilmiştir.
- Günlük olarak minnettar olabileceklerini farketmeye çalışan insanların, yaşamlarındaki zorluklara gereğinden fazla dikkat edenlere kıyasla daha enerjik olma eğiliminde oldukları belirlenmiştir.
- Günlük minnettarlık çalışmaları yapan insanların başkalarının mutluluğuna da katkı yapma isteklerinin daha fazla olduğu gözlemlenmiştir.
Minnettarlık çalışması düşününce basit bir egzersiz olarak görünmektedir fakat uygulaması çoğu zaman daha zor olmaktadır. İçsel eğilimimiz gereği hayatta kalma içgüdümüz aslında bizi her zaman önce olumsuzu düşünmeye itmektedir. Yukarıda da belirtildiği gibi araştırmalar günlük veya haftalık rutinde minnettar olduğunuz şeyleri yazmanın daha fazla refah ve mutluluğa sebep olduğunu açıkça ortaya koymaktadır. Bu egzersizi haftalık veya günlük rutin halinde birkaç dakika ayırarak yapmak böyle bir katkı sunacaksa neden yapmayalım ki? Birkaç dakika ile kendimize böyle bir katkıda bulunabilecekken neden yapmıyoruz? Bu soru ile baş başa bırakıyorum sizi.
Hayatta arada bir durup bilinçli olarak olumlu şeylere dikkat etmek için zaman ayırmak, zihni yenilemenin adeta ona reset atmanın bir yoludur. Birçok yönden beynimiz yapısı itibariyle hayatta zor olana, dramaya çekilme eğilimindedir. Bu da en temel dürtülerimizden olan hayatta kalmaya odaklı olmasındandır. hayatta kalmak için kötülüri elemek durumundayız, daha iyiyi hedeflemek değil. Ancak çoğu insanın da onaylayabileceği gibi bu kolayca aşırı ve dengesiz bir hale gelebilir. Bilinçli farkındalık ile olumluya odaklanmak bu doğal eğilimimizle mücadele etmenin bir yoludur. (Bu durum hayatta zor olanı görmezden gelmemiz gerektiği anlamına gelmez; bu durum daha çok sağlıklı bir denge bulamak ile alakalıdır.)
Bu kadar bahsettiğimiz minnettarlık sıralama işinden kastettiğimiz aslında nedir? Minnettarlık kişisel bir durum olduğundan sizin için geçerli olabilecek birçok olumlu şeyi -hayatınızda değer verdiğiniz ve birlikte vakit geçirmekten hoşlandığınız kişi ve kişilerinin olmasını, bol yiyeceğe sahip olmanızı, yaşamak için bir yeriniz olduğunu, ilginizi çeken şeyleri öğrenme fırsatınız olduğunu, sağlıüınıza sahip olmak gibi- düşünebilirsiniz. Böylesine büyük şeylerin yanı sıra takdir ettiğiniz küçük şeyleri de düşünebilirsiniz. Daha detaycı olmak daha çok veri toplamanıza yardımcı olacağından daha iyi bile olabilir. Mesela, gün içerisinde size neşe, huzur ve keyif veren anlarınızı düşünebilirsiniz. Belki bir arkadaşınızla yaptığınız basit bir şakalaşma, bir projeyi veya görevi bitirmekten duyduğunuz memnuniyet veya sevdiğinizle yediğiniz bir yemek olabilir. seçtiğiniz durum her ne ise basitçe bir yere yazın ve oradaki sorunları düşünüp çözüm aramak yerine bunların genel olarak size nasıl hissettirdiğiniz bir odaklanın.
Hayatta zor olan şeylerin yok olmadığını bilmek veya onlardan kaçınmanın doğru olmadığının farkında olmak önemli olsa da, neyin iyi gittiğine odaklanmaya kıyasla bu zor zamanları büyütmek çok daha kolaydır. Minnettar olarak olumlu duyguları geliştirmekle hayatta bir denge kurmaya çabalıyoruz. Ayrıca minnettarlık olumlu duyguları artırırken körü körüne de iyimser bir ruh halini teşvik etmiyor. Dr Emmons’ın da belirttiği gibi “Minnettarlığa yönelik eğilim hoş olmayan duyguları azaltmaktan çok hoş duygu durumlarını artırıyor gibi görünüyor. Minnettar insanlar hayatın olumsuz yönleriniz inkar etmez veya görmezden gelmezler.”
