Toksik ilişki, ruh sağlığınız ve iyi hissetme haliniz üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olan ilişki biçimidir temel anlamda. Toksik bir ilişkinin belirtilerini fark etmek zor olabilir, özellikle de ilişkinin direkt olarak ortasında bulunun birisi iseniz.
Bu yazıda toksik bir ilişkinin belirtileri ele almaya ve uyarı işaretlerini tanıyarak kurtulmak için atabileceğiniz adımlar atmak için kullanabileceğiniz ipuçları sunmaya çalıştık. Ayrıca toksik bir ilişkinin ruh sağlığınız ve iyilik haliniz üzerindeki etkilerini tartışarak toksik bir ilişkiden ayrılırken nereden yardım ve destek alabileceğiniz konusunda da bilgi vermeye çalıştık. Toksik bir ilişki içindeyseniz, size saygı ve nezaketle davranılmasını hak ettiğinizi, ilişkiye son vererek daha sağlıklı, daha tatmin edici bir ilişki içerisinde olmak istemenin hakkınız olduğunu ve karar vermek için hiçbir zaman geç olmadığını hatırlamanız önemlidir.
Toksik bir ilişkinin belirtileri nelerdir?
Toksik ilişki, ilişki içerisinde en az bir kişiye veya bazen her iki tarafa da zarar verici davranışların süregeldiği ilişkiler için kullanılan bir kavramdır. Toksik ilişki genel huzuru kaçırmaktan şiddetin olağan hale gelmesi gibi genel bir paradigma içerisinde incelenebilir. İlişkinin toksik olarak adledilmesi için şiddet olağan bir duruma gelmesine gerek yoktur.
Yaşanılan ilişkinin toksik etkisini anlamaya dair pek çok işaret vardır:
- Fiziksel, duygusal veya sözlü istismar: Fiziksel, duygusal veya sözlü istismar da dahil olmak üzere her türlü istismar, toksik ilişkinin açık bir işaretidir. Fiziksel şiddet, isim takma veya şiddet tehdidi gibi davranışlar bu durumun bazı örnekleridir.
- Kontrol etme arzusu: Toksik bir partner eylemlerinizi, kararlarınızı veya başkalarıyla olan ilişkilerinizi kontrol etmeye çalışabilir. Telefonunuzu veya sosyal medyanızı kurcalamak, kiminle görüşüp görüşemeyeceğinizi söylemek veya finansal kararlarınızı yönetmeye çalışmak kontrol etme davranışının örneklerindendir.
- Kıskançlık: Sağlıklı ilişkiler güven ve karşılıklı destek üzerine inşa edilir ancak toksik bir ilişki de partnerler genellikle aşırı kıskanç ve sahiplenici olabilir, bu da sürekli gergin veya endişeli hissetmenize yol açabilir. Bu huzursuzluk gibi negatif etkileri de toksik bir ilişkinin belirtileri olarak ele alabiliriz.
- Gaslighting: Gaslighting, istismarcının kurbanının kendi algılarından veya anılarından şüphe duymasını sağlamaya çalıştığı bir psikolojik manipülasyon biçimidir. Karşınızdaki kişi bazı olayların meydana geldiğini inkar edebilir veya sizin deli ya da mantıksız olduğunuza ikna etmeye çalışabilir.
- Saygı eksikliği: Toksik bir partner sınırlarınıza, değerlerinize veya duygularınıza saygı göstermeyebilir veya özgüven duygunuzu zayıflatmaya çalışabilir. Bir ilişki içerisinde olmanız karşı tarafın bir parçası haline gelmenizi gerektirmez. Kişi birey olarak kendi varoluşunu sahiplenecek bir alana ihtiyaç duyabilir.
İlişkileriniz içerisinde bütün bu işaretleri birer uyarı sinyali, kırmızı bayrak olarak görmek ve gerekli durumlarda destek istemekten çekinmemek psikolojik sağlığınızı korumak için önemlidir.
Toksik bir ilişkinin ruh sağlığınız ve iyi olma haliniz üzerindeki etkileri
Toksik bir ilişkinin ruh sağlığınız ve iyilik haliniz üzerinde ciddi olumsuz etkileri olacaktır.
Toksik bir ilişki içinde olmak sosyal izolasyona da yol açabilir, çünkü başkalarına güvenemediğinizi veya korktuğunuzu hissedebilir veya destek arayabilirsiniz. Farklı bir yolla bu toksikliğe maruz kalmamak için mümkün olan en izole duruma doğru kendizi çekme ihtiyacı hissedebilirsiniz. Bu izolasyon da yalnızlık ve üzüntü duygularını daha da şiddetlendirerek durumu içinden çıkılmaz bir paradoksa dönüştürebilir.
Toksik bir ilişkinin fiziksel sağlığınız üzerinde de olumsuz etkileri olabilir. Örneğin, devam eden stres ve kaygı baş ağrısı, mide ağrıları ve uyku güçlüğü gibi fiziksel semptomlara yol açabilir. Bazı durumlarda, toksik bir ilişkide meydana gelen fiziksel istismar da fiziksel yaralanmalara yol açabilir.
Toksik bir ilişkinin ruh sağlığınız ve esenliğiniz üzerindeki etkilerinin farkında olmak ve kendinizi korumak için adımlar atmak ve gerekirse yardım istemek önemlidir. Size saygı ve nezaketle davranılmasını hak ettiğinizi ve toksik bir ilişkiden kurtularak daha sağlıklı, daha tatmin edici bir ilişki arama kararını vermek için asla geç olmadığını unutmayın.
Toksik bir ilişki anksiyete, depresyon ve düşük öz saygıya neden olarak, fiziksel ve duygusal tükenmeye yol açabilir.
Toksik bir ilişkiden kurtulmak için neler yapabilirsiniz?
Toksik bir ilişkiden kurtulmak zorlu ve korkutucu bir süreç olabilir, ancak size saygı ve nezaketle davranılmasını hak ettiğinizi unutmamak önemlidir. İşte zehirli bir ilişkiden kurtulmak için bazı ipuçları:
- Destek arayın: Toksik bir ilişkiden ayrılırken bir destek sistemine sahip olmak önemlidir. Yardım ve destek için güvendiğiniz arkadaşlarınıza, aile üyelerinize veya bir profesyonele ulaşın.
- Bir güvenlik planı oluşturun: Acil bir tehlike altındaysanız, güvenliğiniz için bir plan yapmanız önemlidir. Bu, gidilecek güvenli bir yer bulmak, önemli belgeler ve kişisel eşyalar içeren bir çantayı hazır bulundurmak ve acil durum numaralarının bir listesini el altında bulundurmak gibi şeyleri içerebilir.
- Sınırlar belirleyin: Sınırlar belirlemek, toksik bir ilişkiden kurtulmanın önemli bir adımıdır. Bu, partnerinizle açık ve kesin sınırlar belirlemek, iletişimi kesmek veya gerekirse bir yasaklama emri istemek gibi şeyleri içerebilir.
- Terapi alın: Toksik ilişkideki duygularınızı ve deneyimlerinizi işlemek ve sağlıklı başa çıkma stratejileri geliştirmek için bir terapist veya danışmanla çalışmak yararlı olabilir.
- Bunun sizin hatanız olmadığını unutmayın: Partnerinizin toksik davranışının sizin hatanız olmadığını ve size saygı ve nezaketle davranılmasına hakkınız olduğunu hatırlamak önemlidir. Bu konuya yazı boyunca birkaç kere değinmemizin en temel sebebi toksik ilişki içerisindeki mağdurların bunu sıklıkla unutarak kendilerini o değere verilemez olarak görme ihtimallerinin olmasında dolayıdır.
Toksik bir ilişkiden kurtulmak zor bir süreç olabilir, ancak ruh sağlığınız ve esenliğinizle ilgilenmek için önemli bir adımdır. Size yardımcı olacak kaynakların ve desteğin mevcut olduğunu ve sağlıklı ve tatmin edici bir ilişki içinde olmayı hak ettiğinizi tekrardan unutmayın lütfen.
Toksik bir ilişkiden ayrılırken nereden yardım ve destek alınabilir?
Toksik bir ilişkiden ayrılmak zor ve bunaltıcı bir süreç olabilir, ancak size yardımcı olacak kaynaklar ve destek mevcuttur. İşte göz önünde bulundurmanız gereken bazı seçenekler:
Aile içi şiddet sığınma evleri: Acil tehlike altındaysanız, aile içi şiddet sığınma evleri kalacak güvenli bir yer ve kaynaklara ve desteğe erişim sağlayabilir.
KADEM Ulusal Aile İçi Şiddet Yardım Hattı: Bu yardım hattı, aile içi şiddete maruz kalanlar için destek, bilgi ve kaynaklar sunar.
Arkadaşlar ve aile: Güvenilir arkadaşlara ve aile üyelerine ulaşmak, bu zor zamanda çok ihtiyaç duyulan desteği ve bir topluluk duygusunu sağlayabilir.
Terapistler ve danışmanlar: Bir terapist veya danışmanla çalışmak, toksik ilişkideki deneyimlerinizi işlemek ve sağlıklı başa çıkma stratejileri geliştirmek için güvenli ve destekleyici bir alan sağlayabilir.
Destek grupları: Aile içi şiddet veya toksik ilişkilerden kurtulanlar için bir destek grubuna katılmak, iyileşme sürecinde bir topluluk ve destek duygusu sağlayabilir.
Yalnız olmadığınızı ve toksik bir ilişkiden kurtulmanıza yardımcı olacak kaynakların ve desteğin mevcut olduğunu unutmamanız önemlidir. İhtiyaç duyduğunuzda yardım ve destek isteyin ve yardım istemekten korkmayın.